پست مدرن و فلسفه ان

ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺍﯼ ﺍﺯ ﻭﺍﮐﻨﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﯽﺷﻮﺩ

ﮐﻪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻓﺴﻠﻔﻪ ﻣﺪﺭﻥ ﻭ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ،

ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﻮﺍﻓﻘﯽ ﺑﯿﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ

ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .   ﻓﻠﺴﻔﻪ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺭﺿﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﮔﺮﺍﯾﯽ

ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻗﺮﻭﻥ ﺷﺎﻧﺰﺩﻩ، ﻫﻔﺪﻩ ﻭ ﻫﺠﺪﻫﻢ

ﻣﯿﻼﺩﯼ ﻣﯽ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻥ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺽ ﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ

ﻣﺮﺩﻭﺩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﮐﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﻧﯿﭽﻪ ، ﻫﺎﯾﺪﮔﺮ،

ﻓﻮﮐﻮ ﻭ ﮊﺍﮎ ﺩﺭﯾﺪﺍ ﻗﺪﻣﺖ ﺍﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎﯼ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ

ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮏ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺠﺴﻢ ﻋﯿﻨﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻭﺟﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ

ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﮐﺮﺩ. ﮊﺍﻥ - ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﺍ ﻟﯿﻮﺗﺎﺭ ﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ

ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﻣﻘﺪﻡ ﺑﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﺪﺭﻥ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ، ﺑﻪ ﺍﯾﻦ

ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎﯼ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﺪﺭﻧﯿﺴﻢ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﺑﯽ ﻧﺸﺎﺕ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ

ﮐﻪ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺑﯿﺎﻥ ﻧﺸﺪﻩ ﭘﯿﺸﯿﻨﯽ ﺁﻥ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﻟﺬﺍ

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻭﺟﻪ ﺑﻪ

ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺧﻮﺷﻪٔ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺍﯼ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺯﯾﺮ

ﺍﺳﺖ؛ ﺩﯾﺪﮔﺎﻫﯽ ﺿﺪ ‏(ﯾﺎ ﭘﺴﺎ ‏) ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ، ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺿﺪ ﻣﺎﻫﯿﺖ

ﮔﺮﺍﯾﯽ؛ ﺿﺪﯾﺖ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺮﺍﯾﯽ؛ ﺿﺪﯾﺖ ﺑﺎ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﮔﺮﺍﯾﯽ؛ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ

ﺑﺮﻫﺎﻥﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﻌﻼﯾﯽ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺍﺳﺘﻌﻼﯾﯽ، ﻧﻔﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺯ

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﯾﯽ ﺩﻗﯿﻖ؛ ﻧﻔﯽ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﯾﺎ

ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ؛ ﻧﻔﯽ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﺎﺕ ﮐﻠﯽ؛ ﻧﻔﯽ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﻧﻬﺎﯾﯽ،

ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻔﯽ ﺍﺻﻮﻝ؛ ﻗﻮﺍﻋﺪ، ﺗﻤﺎﯾﺰﺍﺕ ﻭ ﻣﻘﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﻗﯿﺪ ﻭ

ﺷﺮﺍﻃﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ، ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻭ ﻣﮑﺎﻥﻫﺎ ﺍﻟﺰﺍﻡ ﺁﻭﺭ ﻭ ﻗﻄﻌﯽ

ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﻭ ﻧﻮﻋﯽ ﺳﻮﺀ ﻇﻦ ﯾﺎ ﺑﺪﮔﻤﺎﻧﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﺍ ﺭﻭﺍﯾﺖﻫﺎ

ﺑﻪ ﻭﯾﮋﻩ ﻓﺮﺍﺭﻭﺍﯾﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﺴﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ

ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯿﺴﻢ ﺩﯾﺎﻟﮑﺘﯿﮏ ﯾﺎﻓﺖ . ﻓﻠﺴﻔﻪ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻭ

ﻃﺮﺡ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻏﺬﺍﯼ ‏( ﻣﻨﻮ ‏) ﺟﺮﯾﺎﻧﺎﺕ ﻣﻌﺎﺭﺽ ﺩﺭ ﺷﮑﻞ

ﻧﺴﺒﯿﺖ ﮔﺮﺍﯾﯽ، ﺷﮑﺎﮐﯿﺖ ﯾﺎﻧﯿﻬﯿﻠﯿﺴﻢ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺭﺩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻫﻤﯿﻨﻄﻮﺭ

ﺭﻭﯾﺎﯼ ﺳﻨﺘﯽ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺜﺒﯿﺘﯽ ﮐﺎﻣﻞ، ﯾﮑﻪ ﻭ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﯼ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺍﺯ

ﺳﻮﯼ ﺟﺮﯾﺎﻧﺎﺕ ﻣﻌﺎﺭﺽ ﺩﻭ ﻗﻄﺒﯽ ‏( ﺩﻭﮔﺎﻧﻪ ‏) ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ، ﺭﺩ ﻣﯽ

ﮐﻨﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﺯﯾﺮ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ

ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﯾﺎﻓﺖ : ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻋﻘﻞ، ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ

ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﯾﺎ ﺳﺮﺷﺖ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ، ﻗﻮﻡ ﻣﺪﺍﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﻗﻮﯾﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪﯼ

ﺷﺪﻩ ﺁﻥ؛ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﻭﺍﮊﮔﺎﻧﯽ؛ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﺑﻪ

ﻗﺒﻮﻝ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﮔﺮﺍﯾﯽ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﯾﺎ ﺗﺨﺎﻟﻒ ﻏﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ

ﻣﻌﺮﻓﺖﺷﻨﺎﺳﯽ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﯽ ﺷﻨﺎﺧﺖ؛ ﺍﺯ ﻫﻢ ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ ﺳﻮﮊﻩ

ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺟﺎﯾﮕﺎﻩ ﺻﺮﻓﺎ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﯾﻨﺪ

ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ؛ ﻭ ﻧﻮﻋﯽ ﺩﻭﮔﺎﻧﮕﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﯼ ﻭ

ﺍﯾﺪﺋﻮﻟﻮﮊﯼ ﺁﻥ .

ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ

ﭘﯿﺶ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺯﺑﺎﻥ، ﻣﺪﺕﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ

ﺁﻧﮑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍﯾﺞ ﮔﺮﺩﺩ، ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺑﺖﻫﺎ ﯾﺎ

ﭘﯿﻮﻧﺪﻫﺎﯼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺷﺪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﺎﻇﺮ

ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺳﻄﺤﯽ ﻭ ﺍﺟﻤﺎﻟﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺍﯾﻦ

ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﺭ ﺷﮑﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺟﺎﻥ ﺩﯾﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﭘﻮﺯﯾﺘﯿﻮﯾﺴﻢ، ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﺠﺪﺩ

ﮐﺎﺭﺑﺴﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻮﻫﻦ ﻭ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻭﯾﺘﮕﻨﺸﺘﺎﯾﻦ ﺑﺮ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺑﺎﺯﯼ

ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ؛ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺗﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﻼﺭ ﺗﺎ

ﺩﯾﻮﯾﺪﺳﻦ ﻭ ﮐﻮﺍﯾﻦ ﺑﺮ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺍﻣﺮ ﻣﺴﻠﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺩﺭ ﻇﻬﻮﺭ

ﻣﻌﺮﻓﺖﺷﻨﺎﺳﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ، ﻣﻄﺮﺡ

ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺑﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﺸﺎﺑﻬﺎﺕ ﮔﺰﯾﻨﺸﯽ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ،

ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﭘﺴﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﮔﺮﺍﯾﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻧﺪ؛ ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺣﻤﻼﺕ

ﻫﺎﯾﺪﮔﺮ ﻋﻠﯿﻪ ﺑﻘﺎﯾﺎ ﻭ ﺭﺳﻮﺑﺎﺕ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼ ﺩﮐﺎﺭﺗﯽ ﻫﻮﺳﺮﻝ ﺁﺛﺎﺭ ﻭ

ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮﺭﺩ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺯﯾﺮ ﻧﯿﺰ

ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺑﺖﻫﺎﯼ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﮐﺮﺩ ﺍﺯ

ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺭ ﻧﻔﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﺎﺕ ﺯﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻫﻮﺳﺮﻟﯽ ﺁﻥ؛ ﺣﻤﻠﻪ

ﺳﻮﺳﻮﺭ ﻭ ﺳﺎﺧﺖ ﮔﺮﺍﯾﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﻣﻮﺿﻊ ﺍﺳﺘﻌﻼﯾﯽ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ

ﺳﻮﮊﻩ ﺧﻮﺩ ﺷﻔﺎﻑ ‏( ﺳﻮﮊﻩ ﺍﯼ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺁﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳﺖ ‏) ، ﺳﺎﺧﺖ

ﮔﺸﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺷﮑﻨﯽ ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮏ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭﯾﺪﺍ؛ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﺠﺪﺩ

ﻓﻮﮐﻮ ﺍﺯ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﯾﺎ ﺩﺍﻧﺶ؛ ﺗﻘﺎﺭﺏ ﻭ ﻫﻤﮕﺮﺍﯾﯽ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﮔﺮﺍﯾﺎﻥ

ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﯼ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ، ﺣﻤﻼﺕ ﻋﻠﯿﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﮐﻤﮑﯽ، ﻭ

ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻣﺪﺍﺧﻼﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻟﯿﻮﺗﺎﺭ ﻋﻠﯿﻪ ﺭﻭﺍﯾﺖﻫﺎﯼ ﮐﻼﻥ، ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ

ﻗﺮﺍﺑﺖﻫﺎﯼ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺩﺭ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻋﻠﯿﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺧﻼﻗﯽ

ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ

ﺍﻟﺴﺪﯾﺮﻣﮏ ﺍﯾﻨﺘﺎﯾﺮ، ﺑﺮﻧﺎﺭﺩ ﻭﯾﻠﯿﺎﻣﺰ، ﻣﺎﺭﺗﺎ ﻧﻮﺳﺒﺎﻡ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻓﻬﻢ ﺷﺪﻩ

ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮﺭﺩ. ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ

ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻓﻬﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮﺭﺩ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﭘﺴﺖ

ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻭﺟﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﯽ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﯼ ﻧﻈﺮﯾﻪ

ﻓﻤﯿﻨﯿﺴﺘﯽ ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭ ﺟﻮﺩﯾﺖ ﺑﺎﺗﻠﺮ ﻭ ﻫﻠﻦ ﺳﯿﮑﺴﻮﺱ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺎﻡ

ﺩﺭ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩ. ﺯﯾﺮﺍ ﺩﺭﻧﻈﺮﯾﻪ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﻘﻞ

ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﺎﺯ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﮔﻔﺘﻪ

ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺍﺳﺖ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﺷﺪﻩ، ﭘﺪﺭﺳﺎﻻﺭﺍﻧﻪ، ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺗﺮﺳﺎﻧﻪ ﻗﻮﯾﺎ

ﺍﺭﺍﺩﯼ ﻭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭﯼ .

ﻫﻨﺮ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ

ﻗﺎﺷﯽ ﭼﻮﻥ ﻣﺠﺴﻤﻪ ﺳﺎﺯﯼ، ﺍﺑﺰﺍﺭﯼ ﺳﻨﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﭘﺴت

ﻣﺪﺭﻧﯿﺴﻢ، ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﻮﺩ . ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻊ، ﺁﻥ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﻣﯽ

ﮔﺬﺭﺩ، ﻣﺪﺭﻧﯿﺴﻢ ﻣﺘﺎﺧﺮ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺒﺪﻝ ﺍﺳﺖ . ﺩﺭ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ

ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻫﻨﯽ ﻣﺮﺯ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﺑﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﻧﻘﺎﺷﯽ ﭘﺴﺖ

ﻣﺪﺭﻥ، ﺗﺎ ﺁﻥ ﺟﺎ ﮐﻪ ﺍﺻﻮﻻ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﯾﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ،

ﭘﯿﺎﻣﺪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﮔﺮﺍﯾﯽ، ﻫﻨﺮ ﭘﺎﭖ ﻭ ﻧﻮ ﺍﮐﺴﭙﺮﺳﯿﻮﻧﯿﺴﻢ ﺍﺳﺖ . ﺑﺎ ﺍﯾﻦ

ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺟﻨﺒﻪ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﺎ ﻧﻘﺎﺷﯽ

ﺷﺒﯿﻪ ﻣﺘﻨﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺷﮑﻨﺶ ﺩﻩ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻔﻬﻮﻡ،

ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻋﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﺰﯾﻨﯿﻢ ﻣﮕﺮ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ

ﻣﺸﺎﺭﮐﺘﯽ ﺁﺯﺍﺩ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﯿﺶ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﻫﺎﯼ ﻣﺎﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﺵ ﮐﻨﯿﻢ.

ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻧﻘﺎﺷﯽ ﺍﯾﻦ ﺳﺎﻥ ﺗﻬﯽ ﺍﺯ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺷﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ

ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﯼ ﺳﻨﺘﯽ، ﭼﻮﻥ ﺗﻤﺜﯿﻞ ﻭ ﮐﻨﺎﯾﻪ، ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺸﺘﺮﮐﻨﺪ ﻭ

ﺍﯾﻦ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﭘﺴﺖ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﭘﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ . ﺯﯾﺮﺍ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ

ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﻫﮑﺪﻩ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺗﻤﺪﻥ ﻣﺎ ﺍﯾﻨﮏ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻗﻄﻌﻪ

ﻗﻄﻌﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺷﮑﻨﯽ ﻣﺮﮒ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ

ﺍﺛﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺩﭘﺎﻫﺎﯼ ﺑﯽ ﻓﺎﯾﺪﻩٔ ﺍﻭ ﻣﺎﻧﯿﺴﻢ ﺍﻋﻼﻥ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . ﺑﺪﯾﻦ

ﺳﺎﻥ ﻣﻌﻨﯽ ﺭﺍ ﭘﻮﭺ ﻭ ﺑﯽ ﺍﺛﺮ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﺪ . ﺑﺤﺚ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﭘﯽ ﺑﺮﺩﻥ ﺑﻪ

ﻣﻔﺎﺩ ﺑﺎﺏ ﺭﻭﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻥ ﺍﺻﻮﻝ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻫﺮ ﺩﻭﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﻏﯿﺮ

ﺿﺮﻭﺭﯼ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳﺖ . ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﺗﺤﻮﻝ ﺩﺭ

ﺟﻬﺎﻥ ﭘﺴﺖ- ﻣﺪﺭﻥ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﺩﺭﻫﺎﯼ ﺑﺎﺯ ﺑﺎﺷﺪ. ﻭ ﺍﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ

ﮔﺮﺍﯾﺶ ﺑﻪ ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﯼ ﻣﻮﺟﺪ ﺧﻮﯾﺶ ﻧﯿﺴﺖ . ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﻮﯾﻨﯽ ﺑﺮ

ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻗﻠﯿﺘﻬﺎ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺳﺖ . ﺟﻨﺒﺶ ﺯﻧﺎﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯﯼ ﺍﺯ

ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﭘﺴﺖ0 ﻣﺪﺭﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺷﺼﺖ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ

ﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﯼ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻣﺎ ﻫﯿﭻ

ﺟﻨﺒﺸﯽ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻣﻌﺮﻑ ﺍﯾﻦ ﺗﺤﻮﻝ ﻓﺮﺍﮔﯿﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺍﮔﺮ ﺩﻫﮑﺪﻩ

ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﺑﯿﺪﺍﺭﯼ ﺭﺍ ﭘﺪﯾﺪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺍﻗﻠﯿﺖﻫﺎﯼ

ﺑﻪ ﻫﻢ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﻪ ﺭﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ

ﺩﺭ ﺑﺎﻓﺖ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﯾﮏ ﺑﺎﻭﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻦ ﻭ ﺑﮕﺬﺍﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ ﺳﺎﯾﻪ

ﺍﻓﮑﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﺪﻫﺪ .

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﯾﻨﮏ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺗﺮﯼ ﺑﺎ ﺗﻀﺎﺩ ﻣﯿﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﯿﻨﯽﻫﺎﯼ

ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺎﻭﺭ ﻣﺪﺭﻧﯿﺴﻢ ﺩﺭ ﻫﺴﺘﻪ ﺍﺵ ﺍﻏﻠﺐ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﮔﺮﺍ

ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪ ﮐﺜﺮﺕ ﮔﺮﺍﯾﯽ ﻣﺬﺍﻕ - ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎﯼ ﻧﺎﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ

ﯾﮏ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻭ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﺧﺎﺹ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﺪ. ﺩﺳﺖ

ﭘﺮﻭﺭﺩﻩﻫﺎﯼ ﻧﻤﺎﺩﯾﻦ ﺁﻥ ﺍﯾﻨﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ : ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ، ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﺷﺸﻢ ﻧﯿﻮﯾﻮﺭﮎ،

ﻣﻮﺯﻩ ﻫﻨﺮ ﻣﺪﺭﻥ، ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﻓﻮﺭﺩ ﻣﻮﺗﻮﺭ، ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺍﻟﺨﻂ ﻫﻨﺮ

ﻣﺪﺭﻥ ﺍﺯ ﺍﻣﭙﺮﺳﯿﻮﻧﺴﻢ ﺗﺎ ﺍﮐﺴﭙﺮﺳﯿﻮﻧﯿﺴﻢ ﺍﻧﺘﺰﺍﻋﯽ، ﻓﻠﺴﻔﻪﻫﺎﯼ ﻭﺍﻗﻊ

ﺑﯿﻨﯽ ﻭ ﻣﺜﺒﺖ ﮔﺮﺍﯾﯽ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻭ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﺭﺷﺪ ﻣﺪﺍﻭﻡ

ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺑﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ . ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺪﺭﻧﯿﺴﻢ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼ

ﮔﺮﺩﺍﻧﯿﺪﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺟﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥ ﻓﺎﺳﺘﻮﺱ

ﺭﺍ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻣﻐﺰﻫﺎ ﻭ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺟﺪﯼ

ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ

پست مدرنیسم و جامعه شناسى

اصطلاحات مدرنیته (modernity) و پست مدرنیسم در دهه 1980 با مناظره هابرماس و فوکووارد جامعه شناسى شد. این اصطلاح در اواخر دهه 1970 وارد جامعه شناسى فرانسه شد و مورد پذیرش کسانى همچون کریستوا (kristeva) و لیوتار قرار گرفت و دوباره در قالب ساخت زدایى یا شالوده زدایى فراساخت گرایى (Post - industrial society) دریدا قرار گرفت. پست مدرنیسم فرا تشریح ها یا فراروایتهاى (Meta narrative) مدرنیسم از قبیل علم (Science) دین ,(religion) فلسفه و اومانیسم (humanism) سوسیالیسم و آزادى زنان (Femenism) را مورد انتقاد قرار مى دهد و ایده توسعه تاریخى (historical Development) مدرنیست ها را رد مى نمایند.

و مابعد ساخت گرایى ( post structuralism) و پست مدرنیسم قائل شد. شاید به جرات بتوان گفت که بسیارى مدرنیسم همکارى داشته اند. یک وجه تشابه ساخت گرایى، ما بعد ساخت گرایى و مابعد مدرنیسم توجه آنها به زبان است که جملگى ریشه در زبان شناسى بخصوص ایده هاى دو سو سور دارند به عنوان نمونه لیوتار معتقد است که «شناخت علمى نوعى گفتگو است » و بطور خلاصه آنها معتقدند که «زبان ضرورتا امروزه مرکز توجه تمامى دانسته ها، کنشها و زندگى است »، یکى از کسانى که آثارش هم جنبه هاى ساخت گرایى و هم ما بعد ساخت گرایى و هم پست مدرنیستى داشته است، میشل فوکو جامعه شناس فرانسوى (1984-1962) مى باشد. میشل فوکو از افراد مختلفى تاثیر پذیرفته است. مثلا از عقلانیت ماکس وبر، ایده هاى مارکسیستى، روش هرمنوتیک، ساخت گرایى و همچنین از ینچه تاثیر پذیرفته است. البته باید توجه داشت که ساخت گرایى نیز مورد انتقاد قرار گرفت و باعث شد نظریات ضد ساخت گرایى (Anti - Structuralism) نیز وارد جامعه شناسى شود و در این ارتباط مى توان به جامعه شناسى هستى شناسانه (Existential Sociology) و نظریه سیستمها در برابر ساخت گرایى اشاره کرد.

انتقاد از پست مدرنیسم

تا کنون انتقادات فراوانى به پست مدرنیسم صورت گرفته است که از مهمترین آنها مى توان به انتقادهاى یورگن هابرماس اشاره کرد. هابرماس در سال 1981 حملات سختى را به پست و تئورى شان را نیز تئورى ماقبل مدرن ( Premodern) خواند. او حملات خود را متوجه طرفداران فرامدرنیته بخصوص لیوتار و فوکو نمود؛ البته انتقادات هابرماس فقط متوجه پست مدرنیست ها نیست. او همچنین مناظراتى با کارل پوپروهانس آلبرت درباره پوزیتیویسم و با نیکلاس لوهمان درباره نظریه سیستم ها و با هانس گئورگ گادامر درباره هرمنوتیک و با کارل آتوآپل درباره اخلاق داشته است. هابرماس یکى از کسانى است که دلبستگى شدیدى به پروژه مدرنیته داشته و نمى خواهد آنرا کنار بگذارد، او حملات سختى را به روشنفکران فرانس دارد و خودش را به عنوان محافظ پروژه مدرنیته معرفى مى نماید. او میشل فوکو را ضد عقلگرا (irrationalist) و بادریلارد را محافظه کار نو (neo - conservatism) معرفى مى نماید. علاوه بر انتقادات هابرماس از پست مدرنیسم، پاسخهاى دیگرى نیز از جانب محافظه کاران (communitarian) و نئوکانتى هایى از قبیل راولز (Rowls) و پیروانش نیز علیه حمله پست مدرنیستها به ارزشهاى لیبرال وجود دارد. راولز معتقد است ما مى توانیم و مى باید بطور عقلانى از ارزشهایمان دفاع کنیم، یعنى ارزشهایى همانند حقوق بشر و دموکراسى. محافظه کاران نیز مى گویند ما باید از ارزشهایمان دفاع کنیم و باید هر چه بیشتر مجذوب سنتهایمان شده و به تاریخ گذشته رجوع کنیم.